Βιταμίνη D.. Ο ρόλος της αλλά και το πρόβλημα στη Ελλάδα

Η Βιταμίνη D, ή αλλιώς καλσιφερόλη μπορεί να παραχτεί σε επαρκείς ποσότητες από την έκθεση στον ήλιο ενώ σε πολύ μικρότερη ποσότητα την λαμβάνουμε και από την τροφή. Τα επίπεδα της Βιταμίνης D στο αίμα θα πρέπει να διατηρούνται άνω των 30 ng/ml για την πρόληψη από χρόνιες παθήσεις..

H Βιταμίνη D βρίσκεται σε μικρές ποσότητες στη φύση και στα τρόφιμα. Για αυτό το λόγο δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών από την κατανάλωσή τους. Τα τρόφιμα που μας δίνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα είναι τα λιπαρά ψάρια όπως η ρέγκα , το συκώτι των ψαριών και το μουρουνέλαιο. Ακόμη σημαντικό ρόλο παίζουν και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα με Βιταμίνη D στην εποχή μας. 

Σημαντικότερος ρόλος της Βιταμίνης D είναι η απορρόφηση και συγκεκριμένα του φωσφόρου και του ασβεστίου. Βοηθά δηλαδή στην ομοιόσταση των δυο αυτών στοιχείων διατηρώντας επαρκείς τις συγκεντρώσεις τους στο αίμα. 

Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για περαιτέρω έρευνα των λειτουργιών της καλσιφερόλης.  Αποδεδειγμένα παρουσιάζει πολλαπλά οφέλη στην υγεία του οργανισμού. 

Ακόμη, συνδέεται με την πρόληψη και την προστασία από χρόνιες παθήσεις και τον καρκίνο ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και στις αυτοάνοσες νόσους. 

Παραδείγματος χάριν, πλήθος μελετών έχει αποδείξει πως η επαρκής πρόσληψη Bιταμίνης D ανεξάρτητα από την έκθεση στον ήλιο σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη Ι, Σκλήρυνσης κατά πλάκας και Ρευματοειδούς αρθρίτιδας.  

Τι συμβαίνει όμως με τα επίπεδα Βιταμίνης D στο αίμα στη χώρα μας...…..;;

Η ηλιοφάνεια στην Ελλάδα είναι κάτι σχεδόν καθημερινό γι' αυτό και η πλειοψηφία των ανθρώπων πιστεύει ότι δεν διατρέχει κίνδυνο έλλειψης της Βιταμίνης. Αυτό δεν είναι όμως αλήθεια!! Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με την πανδημία έλλειψης της Βιταμίνης D και ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες. Περίεργο όμως ακούγεται το γεγονός ότι χαμηλά επίπεδα βλέπουμε και τους καλοκαιρινούς μήνες σε πολύ πληθυσμό. Αυτό οφείλεται στα εξής:

1. Υπέρτατη χρήση αντηλιακών ή μη επαρκής χρόνος σε εξωτερικούς χώρους. Ιδανικά θα πρέπει να κάθεται κάποιος στο ήλιο για τουλάχιστον 20 λεπτά τη μέρα χωρίς χρήση αντηλιακού, ώρες που ο ήλιος δεν είναι πολύ επικίνδυνος για την υγεία του δέρματος (π.χ. πρωινές ή απογευματινές ώρες)
2. Γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας. Το Γ.Π της χώρας μας δεν επιτρέπει την επαρκή υπεριώδη ακτινοβολία τους χειμερινούς μήνες 
3. Κύρια πηγή ελαίων στην Ελλάδα το Ελαιόλαδο, το οποίο  ΔΕΝ περιέχει Βιταμίνη D
4. Μελαχρινή επιδερμίδα Ελλήνων → Οι μελαχρινοί παράγουν 3-7 φορές λιγότερη ποσότητα Βιταμίνης D σε σύγκριση με τους λευκούς 
5. Υπερβαρότητα και παχυσαρκία→ παρεμπόδιση σύνθεσης της Βιταμίνης 

Συμπερασματικά η Ελλάδα διατρέχει κίνδυνο ανεπάρκειας της Βιταμίνης D, μιας αποδεδειγμένα  πολυλειτουργικής και γεμάτης οφέλη βιταμίνης. Οι Έλληνες θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί με την χρήση του αντηλιακού σε αυτούς αλλά και στα παιδιά τους (καθώς παρατηρείται υπερβολική χρήση στα παιδιά με την προσπάθεια των γονιών να τα προστατέψουν από τον ήλιο οδηγώντας έτσι σε άλλα λάθη). Ακόμη, ο καθένας πρέπει να αναρωτιέται αν κάθεται αρκετή ώρα στον ήλιο ανάλογα ειδικά με το είδος της δουλειάς του και αν τα ακάλυπτα σημεία είναι αρκετά ώστε να συντίθεται Βιταμίνη. Τέλος, για την πρόληψη από χρόνιες παθήσεις και απώλεια οστικής μάζας (λόγω μειωμένης απορρόφησης ασβεστίου) θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά τα επίπεδα της βιταμίνης στον ορό και πάντα να διατηρούνται το λιγότερο στα 30 ng/ml.